Czerniak to jeden z najgroźniejszych nowotworów skóry, który w wielu przypadkach daje wczesne przerzuty. Obecnie stanowi on najczęstszą przyczynę zgonów z powodu nowotworu skóry. Czerniak jest widoczny na skórze bardzo szybko, już na wczesnych etapach rozwoju, dlatego też samokontrola znamion barwnikowych jest zalecana przez lekarzy raz w miesiącu. Szczególną uwagę powinny zwracać znamiona o nieregularnym kształcie, nierównych brzegach, wielokolorowe, zmieniające się w krótkim czasie oraz większe niż 5 mm. W przypadku zmian podejrzanych warto skonsultować się z lekarzem, który wykona właściwe badania diagnostyczne – dermoskopię i wideodermoskopię.
Czernik wywodzi się z melanocytów, czyli komórek barwnikowych skóry, które mogą ulec złośliwej mutacji. Najczęściej występuje na skórze, ale może także pojawić się na błonach śluzowych – np. sromu, odbytu, jamy ustnej lub w siatkówce oka.
dr hab. n. med. Elżbieta Kowalska-Olędzka, dermatolog
Na co zwrócić uwagę?
- A jak Assymetry – asymetryczny kształt
- B jak Border – nierówne, łukowate lub karbowane granice
- B jak Border – nierówne, łukowate lub karbowane granice
- C jak Color – brązowy, czarny, czerwony lub niebieski kolor
- D jak Diameter – średnica większa niż 5 mm
- E jak Evolution – zmiana rozmiaru i koloru znamienia, jego uwypuklenie, krwawienie, swę-dzenie, czy powstające strupy
Jak zadbać o skórę po wakacjach?
Może prowadzić to do uszkodzenia DNA komórek i osłabia procesy naprawcze skóry. Niekontrolowana ekspozycja na UV jest szkodliwa dla każdego człowieka. U części osób ryzyko zachorowania na czerniaka jest wyższe. Są to na przykład osoby, które mają liczne znamiona barwnikowe, znamiona atypowe, osoby o jasnej skórze, jasnych lub rudych włosach, niebieskich oczach i z piegami, opalające się na czerwono. Dodatni wywiad rodzinny w kierunku czerniaka oraz oparzenia słoneczne w dzieciństwie są także obciążające.
dr hab. n. med. Elżbieta Kowalska-Olędzka, dermatolog
Wątpliwości powinniśmy skonsultować z dermatologiem
Badanie znamion jest szybkie, bezbolesne i nieinwazyjne. W przypadku standardowej dermoskopii lekarz ogląda skórę przy użyciu urządzenia powiększającego 10-krotnie. Metoda wideodermoskopii pozwala na 20-70-krotne powiększenie badanej zmiany skórnej oraz zapisanie obrazu w komputerze, co umożliwia porównywanie zdjęć znamion podejrzanych i dokładne prześledzenie zmian zachodzących w ich obrębie na wizycie kontrolnej. Dzięki tej nieinwazyjnej metodzie mamy szansę zdiagnozować wczesne postacie czerniaka, które są wyleczalne
dr hab. n. med. Elżbieta Kowalska-Olędzka, dermatolog
